Park van lijn 28
Over deze groene ruimte
Het Park van lijn 28 maakt deel uit van de nieuwe groene en bruisende ruimte op het kruispunt van de Maritiemwijk en Laken ten noorden van de nieuwe Thurn & Taxis-wijk.
Doordat de oude spoorlijnen buiten dienst werden gesteld – zo ook lijn 28 die het station van Brussel-Zuid met dat van Schaarbeek verbond – lagen de terreinen er verlaten bij. Dankzij meerdere opeenvolgende inrichtingsfases kon dit braakliggend terrein getransformeerd worden tot een groene ruimte van meer dan 6 hectare die, via Pannenhuis, een voetgangers- en fietsersverbinding vormt tussen Belgica en Bockstael.
De spoorweggeschiedenis van de site komt vooral sterk naar voren tussen Pannenhuis en Belgica door de oude perronmuren, de bovenleidingen, een oude wagon en de speeltuinen waarin de oude treinsporen zijn verwerkt.
Het park versterkt het Groene netwerk van het gewest, maar biedt ook een waaier aan spel-, sportieve en ontspanningszones die beantwoorden aan ieders noden.
In het Park van lijn 28 zetten de burgers zich ook erg in. Zo voorzag vzw Parckfarm centraal in het park een serre en moestuinen waar er van alles georganiseerd wordt (zoals animaties, workshops en gezellige bijeenkomsten).
Wist u dat oorspronkelijk het Park van lijn 28 maar tot aan de speeltuin aan Belgica liep? De tweede zone, het Groene Lint, werd pas later rond de Parckfarm-serre aangelegd waardoor het mogelijk is om rechtstreeks naar Thurn & Taxis te wandelen of fietsen. Vervolgens werd bij de inhuldiging van de nieuwe inrichting tussen Pannenhuis en Bockstael in 2021 beslist om die drie groene zones één gemeenschappelijke naam te geven: het Park van lijn 28.
Praktische informatie
Openingsuren
Het park is elke dag toegankelijk voor het publiek volgens onderstaand schema:
- van 01 november tot 28 februari, van 07h00 tot 19h00,
- van 01 maart tot 30 april, van 06h00 tot 21h00,
- van 01 mei tot 31 augustus, van 06h00 tot 22h00,
- van 01 september tot 31 oktober, van 07h00 tot 20h00.
Regelmatige aanwezigheid van parkwachten.
Een vraag of een probleem?
- Neem tijdens bewakingsuren contact op met de parkwachters.
- Tijdens de kantooruren, Leefmilieu Brussel : 02 775 75 75 of info@leefmilieu.brussels
- In noodgevallen, Politiezone Brussel-West : 02 412 12 12.
Ingangen
Het park is toegankelijk via de volgende ingangen:
- de Jubelfeestlaan ter hoogte van de brug
- de Jean Dubrucqlaan ter hoogte van de brug
- de Picardstraat 3 aan de ingang van de Thurn & Taxis-site (opening van de poort van maandag tot vrijdag van 7 tot 23uur)
- de Havenlaan 86c
- de Lakenveldsquare
- het Emile Bockstaelplein/Tielemansstraat
- Charles Demeerstraat ter hoogte van de brug
- kant van de Parkdreef
- de Belgicalaan aan het metrostation Belgica
- via het station van Thurn en Taxis
Openbaar vervoer
BUS: 89 (halte(s) : Poesjkin, Schelde) - 88 (halte(s) : Poesjkin) - 14 (halte(s) : Belgica)
METRO: 6 (halte(s) : Belgica, Pannenhuis)
TRAM: 51 (halte(s) : Belgica)
Inrichtingen
-
Toegang voor personen met een beperkte mobiliteit
-
Sportfaciliteiten
-
Fontein met drinkbaar water
Ten noordwesten van het park, langs de spoorlijn lijn 28, zal een grote speelzone zowel jong als oud veel plezier bezorgen met:
- een speeltuin voor kinderen van 3 tot 12 jaar met schommels en een glijbaan
- een basketbalplein en een multisportveld
- een stationszone voor 3- tot 7-jarigen met een schommel voor baby’s en een speeltrein
- een zone met evenwichtsspelletjes voor 8- tot 12-jarigen met een balkjes- en koordenparcours
- een kiftzone voor 3- tot 7-jarigen met zandspelletjes, een toren en schommels
- een grasveld met een tweezitschommel, een koordenparcours, een hutje en enkele schommels
- een grote zone met een toren voor de 8- tot 12-jarigen met multifunctionele spellen
Op een steenworp van die speelzone is er een openlucht fitnesszone ingericht onder de Jubelfeestbrug halverwege de speelzone en de Thurn & Taxis-site. U vindt er installaties zoals een biceps-, roei-, ladder-, fiets- en slalommachine.
Tussen Pannenhuis en Bockstael werd de nieuwe speeltuin ingericht met oude treinrails om de geschiedenis van de plek een plaats te geven. U vindt er ook nestschommels, een glijbaan in de meer beboste zone van het park, maar ook nog een fitnesszone met bokszakken, boksringen en een natuurzone om parkour te beoefenen.
Zowat overal in de ruimte bevinden zich banken en vuilnisbakken om de gebruikers zoveel mogelijk comfort te bieden.
Het hoofdkantoor van Leefmilieu Brussel en BELEXPO
Op een boogscheut van het Park van lijn 28 kan u op de Thurn & Taxis-site de hoofdzetel van Leefmilieu Brussel bezoeken. Kom gerust binnen en ontdek één van de grootste kantoor- en activiteitengebouwen in Europa dat voldoet aan de passiefstandaard. Het gebouw kreeg ook 3 sterren van het Label Ecodynamische Onderneming, dat Brusselse organisaties beloont voor het verminderen van de milieu-impact van hun activiteit. Voor meer informatie kan u terecht op hier.
U heeft ook toegang tot het documentatiecentrum en kan een hapje eten in het RESTOBEL, de duurzame kantine die bio-, lokale en seizoensgebonden gerechten en vegetarische alternatieven aanbiedt. Ontdek er ook de BELEXPO, een ludiek parcours over het klimaat en de steden van morgen, en word een klimaatheld! Alle info op https://www.belexpo.brussels
Parckfarm
Parckfarm is een stadsboerderij in het hart van Brussel die het licht zag eind 2014 in het kader van het ParkDesign-festival. Na een groot succes te hebben gekend en internationale faam te hebben verworven, werd het project voortgezet dankzij burgerparticipatie en gewestelijke ondersteuning. Het doel van ParckFarm is de knowhow van de wijkbewoners te stimuleren en te benutten en er zo voor te zorgen dat het een ontmoetingsplek wordt waar mensen samen tijd doorbrengen en informatie met elkaar delen om solidairder te leven met meer respect voor het leefmilieu en de mens. Vandaag stelt de vzw activiteiten voor in verband met duurzame voeding, stadslandbouw en zeroafvalpraktijken Om een sterke sociale dynamiek op te bouwen, werkt de vzw aan de ontwikkeling van partnerschappen om het lokale verenigingsleven te valoriseren en solidaire projecten op te starten. Van april tot oktober worden er workshops, animatieactiviteiten, rondleidingen en catering georganiseerd. Meer info op de website. Het farmhouse bevindt zich dicht bij de Jubelfeestbrug en kan bereikt worden via de site van Thurn & Taxis of het metrostation Pannenhuis.
Broodoven
Het Broodoven-project stelt, midden in het park, een broodoven ter beschikking zodat de inwoners er brood, pizza of eender welk ander gerecht kunnen bakken en met elkaar delen. Het doel is de sociale cohesie tussen de inwoners van de wijk en interculturele en intergenerationele ontmoetingen te bevorderen. Gezellig rond de oven samenkomen met gezonde voeding uit de korte keten. Meer info hier.
Gare Maritime
De Gare Maritime is een grote overdekte open ruimte die handelsruimtes combineert met werk- en ontspanningsruimtes. U vindt er een voedingshal, bars, voedselmarktjes, terrassen en niet-conventionele boetieks. Meer informatie hier.
Pocket Park Tielemans
Op een strookje grond tussen spoorlijnen en enkele woningen bevindt zich dit voorheen braakliggende terrein dat door de Stad Brussel werd omgevormd tot een ‘broekzakparkje’ met plek voor ontspanning, spel en moestuintjes. Ook vindt u er de overblijfselen van een watertoren die werd gebruikt om de stoomtreinen die op weg waren naar Thurn & Taxis van brandstof te voorzien.
Metrostation Pannenhuis
Wist u dat het metrostation Pannenhuis het meest gefotografeerde metrostation van Brussel is met zijn ovale en cirkelvormige design, oranje buizenwerk en het contrastspel van de lichtbronnen. Een leuke anekdote: de naam ‘Pannenhuis’ zou afgeleid zijn van het oude Pannen-Huis, een herberg in Essegem uit de 17e eeuw waar er meerdere historische evenementen plaatsgevonden hebben. Volgens de legende zouden zelfs Napoleon en Leopold I er hebben overnacht!
Natuur
Geschiedenis
Vanaf de 15e eeuw is het Thurn & Taxis-terrein in handen van een gegoede Italiaans-Duitse familie. Ook lag deze familie aan de basis van één van de eerste snelpostsystemen in Europa en geeft ze haar naam aan de plek (Thurn und Taxis ou Torre dei Tassi).
Ongeveer in de helft van de 19e eeuw wordt er een commercieel station gebouwd. Het doel: dienstdoen als douane. Goederen werden er per trein naartoe gebracht, maar ook per boot via het kanaal van Willebroek en het kanaal Brussel-Charleroi. Die goederen worden ter plaatse ingeklaard en vervolgens over het hele land verspreid. Tussen 1904 en 1910 wordt het terrein vlak gemaakt om het uit- en inladen van de treinen te vergemakkelijken. Zowat zes meter grond wordt uitgegraven waardoor de laag bewerkbare grond werd verwijderd en er bepaalde problemen ontstonden met de afvoer van water. Langs Lijn 28 die het station Brussel-Zuid met dat van Schaarbeek verbond en die langs het westen rond het centrum liepen, lag een doodlopende spoorwegrail. Dat secundaire spoor diende om goederentreinen te parkeren vooraleer ze doorreden naar de Thurn & Taxis-site waar de pakhuizen en een in- en uitklaringsbureau zich bevonden. Ook werden er beschadigde wagons gerepareerd.
De bedrijvigheid was er dus onophoudelijk en de plek werd de ‘Gare Maritime’ genoemd omdat ze zo dicht bij de Haven van Brussel lag die via het kanaal in verbinding stond met de Haven van Antwerpen. Het was echt één van de belangrijkste commerciële knooppunten van noordelijk Europa. Naarmate de Europese instituten sterker werden, werd de douanewerking overbodig en in 1987 raakte de plek volledig in onbruik.
Wanneer het gebruik van de Thurn & Taxis-site steeds meer terugloopt, valt het nut van het doodlopende treinspoor weg. De site ligt er dan wat verlaten bij. Van 1940 tot 2000 was de zone de thuishaven voor allerlei kleine pakplaatsen en stelplaatsen voor tweedehandswagens. De natuur neemt de overhand en de plaats wordt ook een clandestiene stortplaats.
Jarenlang raakt de site in de vergetelheid, maar daar komt in de jaren 2000 verandering in, wanneer de site aangekocht wordt door privéprojectontwikkelaars. De site, waaronder die oude lijn 28, verandert radicaal dankzij een samenwerking tussen Beliris en Leefmilieu Brussel. De idee is om er een park in te richten in het kader van het duurzamewijkcontract Schelde-Maas (2004-2008). Op 11 maart 2013 na de aankoop van het terrein en haalbaarheidsstudies, beginnen er werkzaamheden met een budget van meer dan 4 miljoen euro.
De werken zit er sneller op dan voorzien, in juli 2014 al. Het eerste deel van het Park van lijn 28, een stuk van twee hectare uitgerekt over een lengte van 686 meter, vormt een verbinding tussen de metrostations Belgica en Pannenhuis. Beetje bij beetje transformeren de wijk en de oude gebouwen zich. Het nieuwe gebouw van Leefmilieu Brussel wordt in 2014 neergepoot op de Thurn & Taxis-site. Datzelfde jaar, op de dag van het Irisfeest, wordt het Thurn & Taxis-park ingehuldigd. Twee maanden later slaat het Parckdesign-festival van Leefmilieu Brussel zijn tenten op in het nieuwe park tussen het Park van lijn 28 en het Thurn & Taxis-park, het Groene Lint. Het doel van dat atypische evenement dat gelanceerd werd door Leefmilieu Brussel: de participatieve inrichting van de groene openbare ruimte aanmoedigen door specifiek aandacht te schenken aan de creativiteit en artistieke vaardigheden.
Het festival en de bijhorende activiteiten nodigen de inwoners uit om elkaar te ontmoeten via de slogan ‘Van het veld op het bord’. De vragen en ideeën borrelen naar de oppervlakte. Ook de volgende vraag wordt gesteld: hoe de concepten rond duurzame voeding en stadslandbouw concreet maken? Op dat moment ontstaat de wens om een groene zone te creëren met zones met eetbare gewassen met sociale en ecologische doelen. Het project wint aan aanhang en meerdere inwoners beginnen zich ervoor in te zetten. Bijgevolg richten ze de vzw Parckfarm op met de financiering via subsidies van Leefmilieu Brussel.
In deze zone worden opeenvolgend verschillende groene componenten ingericht. In 2016 ziet de laatste fase van de site het levenslicht, in samenwerking met de Stad Brussel, in het kader van een duurzamewijkcontract van Bockstael. Het project? De laatste ontbrekende schakel vormen zodat het Emile Bockstaelplein met de Havenlaan kan worden verbonden via de – oude in onbruik geraakte – spoorweglijn, het oude station en de Thurn & Taxis-site. Dat nieuwe stuk bevat een trage voetgangersweg, een snelle fietsweg, een toegangsstrook, een spelzone, een beboste vlakte, een vochtige zone en een toegang tot het Emile Bockstaelplein. Het doel is zo goed mogelijk de bestaande topografie te behouden om de site zo weinig mogelijk te vervormen.
De site zal ingehuldigd worden op 3 april 2021 en het hele park zal vanaf dan het ‘Park van lijn’ 28 heten.
Patrimonium
De Landschapstafel
Deze is ontstaan tijdens het Parckdesign-festival in 2014. Deze grote picknicktafel nodigt het publiek uit om elkaar te ontmoeten en in contact te treden met een landschap dat een waar geschenk is voor alle zintuigen: het gezichts- en het geurvermogen, maar ook de tastzin en – natuurlijk – de smaakzin. In de tafel zijn er eetbare en medicinale planten verwerkt, waardoor ze een echt platform wordt van leven en delen ... Een creatie van twee tentoonstellingscuratoren die actief zijn in de Nederlandse culturele scène, Jacques Abelman, designer en tuinarchitect voor Groundcondition en Eric Dil, culturele project manager.
De Parchismuurschildering
De muurschildering die boven het Pannenhuispark uittorent, is het resultaat van een burgerinitiatief van de vzw Parckfarm. Dit kunstwerk, van de Gentse tekenaar Peter Willems, zorgt voor vreugde zowel in als buiten het park. Ter gelegenheid van het Parckdesign-festival van 2014 ontwierp de artiest, op vraag van de inwoners, een schildering in verband met het Parchis-spel, een lokale versie van een populair Marokkaans bordspel, dat erg lijkt op het Paardjesspel. In juni 2016 is hij weer van de partij en geeft hij met één van zijn kunstwerken opnieuw een knipoog naar de goede dynamiek in de wijk. Peter Willems verwerkte er de Jubelfeestbrug in, maar ook moestuintjes, fietsers en ... mensen die Parchis spelen. Hij voegde zelfs een pancarte toe met daarop ‘Doe mee/Participez’ om de burgerparticipatie te benadrukken. De muurschildering werd afgedrukt op een doek en op de gevel van een gebouw gehangen en ligt op de striproute van de Stad Brussel. Recht tegenover dit kunstwerk kunnen flanerende parkbezoekers nog een muurschildering van de Brusselse striproute aanschouwen: Tituef, met zijn befaamde grote kuif, die het Atomium beklimt.
Meer informatie vindt u op de website.
Nieuws & evenementen
-
Feest van het park van de lijn 28 Verder lezen
05 juni 2024Kom het 10-jarig bestaan van het park vieren op zaterdag 18 mei van 14u tot 19u!
Links & downloads
Praktische informatie
Openingsuren
Het park is elke dag toegankelijk voor het publiek volgens onderstaand schema:
- van 01 november tot 28 februari, van 07h00 tot 19h00,
- van 01 maart tot 30 april, van 06h00 tot 21h00,
- van 01 mei tot 31 augustus, van 06h00 tot 22h00,
- van 01 september tot 31 oktober, van 07h00 tot 20h00.
Regelmatige aanwezigheid van parkwachten.
Een vraag of een probleem?
- Neem tijdens bewakingsuren contact op met de parkwachters.
- Tijdens de kantooruren, Leefmilieu Brussel : 02 775 75 75 of info@leefmilieu.brussels
- In noodgevallen, Politiezone Brussel-West : 02 412 12 12.
Ingangen
Het park is toegankelijk via de volgende ingangen:
- de Jubelfeestlaan ter hoogte van de brug
- de Jean Dubrucqlaan ter hoogte van de brug
- de Picardstraat 3 aan de ingang van de Thurn & Taxis-site (opening van de poort van maandag tot vrijdag van 7 tot 23uur)
- de Havenlaan 86c
- de Lakenveldsquare
- het Emile Bockstaelplein/Tielemansstraat
- Charles Demeerstraat ter hoogte van de brug
- kant van de Parkdreef
- de Belgicalaan aan het metrostation Belgica
- via het station van Thurn en Taxis
Openbaar vervoer
BUS: 89 (halte(s) : Poesjkin, Schelde) - 88 (halte(s) : Poesjkin) - 14 (halte(s) : Belgica)
METRO: 6 (halte(s) : Belgica, Pannenhuis)
TRAM: 51 (halte(s) : Belgica)