Dielegembos

Een van de schakels van het gewestelijk Koning Boudewijnpark
Jette
regionale groene ruimte
koele zone
natura 2000

Over deze groene ruimte

Het Dielegembos vormt samen met het Laarbeekbos, het Poelbos, een deel van het Koning Boudewijnpark en de vijvers van Jette en Ganshoren een speciale beschermingszone ‘Natura 2000’.

Het is een merkwaardige woudzone van meer dan 50 hectare aan de noordwestelijke rand van Brussel.

De site bestaat uit vochtige gebieden, een heuvel met een oud kruisbeeld en verschillende wandelpaden.

Aan de rand van het bos dienen twee grote sierweiden als speelruimte voor kinderen en in de eerste plaats voor de jeugdbewegingen.

Praktische informatie

Openingsuren

Toegankelijk voor het publiek

Als open ruimte is de site altijd toegankelijk voor het publiek, behalve bij sterke wind.

Regelmatige aanwezigheid van boswachters en opzichters.

Het bos valt onder het boswetboek. Enkel voetgangers en fietsers mogen zich in het bos verplaatsen en alleen op de daarvoor bestemde paden. Honden mogen loslopen mits ze door hun begeleiders altijd onder controle kunnen gehouden worden.

Een vraag of een probleem?

Ingangen

De ingangen tot het Dielegembos in Jette liggen aan de Heymboschlaan, de Bonaventurestraat en de hoek van de Hendrik Liebrechtlaan met de Abdij van Dielegemstraat.

Openbaar vervoer

BUS: 88 (halte(s) : Crocq, Kinderziekenhuis) - 13 (halte(s) : Bonaventure, Dielegem) - 14 (halte(s) : Bonaventure, Crocq) - 53 (halte(s) : Bonaventure, Crocq, Dielegem) - 84 (halte(s) : Bonaventure)

Inrichtingen

  • Speelplein
  • Moestuin
  • Picknicktafel
  • Zone 'honden zonder leiband'

Informatieborden, zitbanken, vuilnisbakken, picknicktafel.

Natuur

Het Dielegembos vormt samen met het Poelbos, het Laarbeekbos, een deel van het Koning Boudewijnpark en de vijvers van Jette en Ganshoren, een speciale beschermingszone ‘Natura 2000’. Dit beboste complex vormt in feite een geheel van essentiële voedergebieden voor de twaalf soorten vleermuizen. De holle of dode bomen in het bos gebruiken ze als schuilplaats.

De parkietenpopulatie in het Dielegembos is zeer omvangrijk. Hun aantallen worden steeds groter. Daarom wordt hun aangroei van nabij gevolgd om zo hun eventuele impact op de inheemse vogelsoorten te meten. Op dit ogenblik zijn nog geen nadelige gevolgen vastgesteld.

Fauna

heggenmus
boomblauwtje
grote gele kwikstaart
canadese gans
buizerd
wilde eend
putter
kauw
bosuil
roek
zwarte kraai
gewone pad
sperwer
spreeuw
fazant
boomvalk
slechtvalk
zwartkop
braamsluiper
grasmus
gaai
zilvermeeuw
aalscholver
boomkruiper
kramsvogel
koperwiek
zanglijster
blauwe reiger
boerenzwaluw
merel
staartmees
koolmees
rosse vleermuis
nijlgans
dagpauwoog
halsbandparkiet
grote bonte specht
groene specht
ekster
klein koolwitje
houtduif
vink
keep
gewone dwergvleermuis
fitis
tjiftjaf
vuurgoudhaan
goudhaan
roodborst
zwarte roodstaart
bosrietzanger
boomklever
sijs
bont zandoogje
turkse tortel
winterkoning
atalanta

Flora

daslook
look-zonder-look
bosanemoon
gewone vogelkers
zoete kers
groot heksenkruid
noorse esdoorn
gewone esdoorn
es
gevlekte aronskelk
hulst
hazelaar
madeliefje
zevenblad
lidrus
slanke sleutelbloem
scherpe boterbloem
kruipende boterbloem
japanse duizendknoop
boswilg
gewone salomonszegel
wilde lijsterbes
beekpunge

Geschiedenis

De buurt van het Dielegembos werd al heel vroeg in de geschiedenis bewoond. Daarvan getuigen de neolithische en romeinse resten die tijdens diverse campagnes werden opgegraven.

Het oudste Brusselse klooster lag hier, eerst meer naar het oosten in een landbouwgebied. In de twaalfde eeuw verhuisden de monniken naar de heuvel van de ‘mons diligemsis’, een totaal onbewoond gebied waarvan ze de naam overnamen.

De abdij van Dielegem behoorde tot de orde van de premonstratenzers (norbertijnen) en kreeg de bescherming van de hertog van Lotharingen. Dankzij de hertog genoot het van de gulheid van verschillende machtige heren. Het resultaat? De abdij werd rijk, breidde haar territorium uit, bouwde een hoge omheining en omringde zich met boerderijen, weilanden, moestuinen, visvijvers, een molen en steengroeven.

De ondergrond van de Dielegemse heuvel bestaat immers uit lagen gemakkelijk ontginbare kalksteen. De abdij gebruikte die in de eerste plaats voor de eigen gebouwen, maar ontdekte dat het ook een aanzienlijke bron van inkomsten was. De kalksteen werd vervoerd naar een aantal werven in Brussel, zoals de stadswallen, het Koudenbergpaleis, en de Sint-Michielskathedraal, maar ook naar Mechelen.

Toen de steenlagen in de achttiende eeuw volledig ontgonnen waren, verdwenen de steengroeven. Uitgegraven, omgewoeld en met hier en daar nog steenresten, was het terrein niet geschikt voor landbouw. Om er toch nog winst uit te halen, beslisten de monniken om er bomen te planten, zoals dat ook gebeurde met de voormalige steengroeven van Laarbeek en Poelbos.

De abdij van Dielegem overleefde de Franse Revolutie niet. De gebouwen werden nagenoeg volledig verwoest, met uitzondering van het paleis van de abt. Dat gebruikt de gemeente Jette nu als museum en voor recepties.

De gronden zelf werden verkocht, net zoals de bossen (die in die periode de namen Elsenbos en Heymbos droegen). Nicolas Bonaventure, burgemeester van Jette en baron onder Napoleon, was een van de eigenaars. Hij maakte van de brede hoofdweg van het bos, die nu nog herkenbaar is, de belangrijkste toegangsweg tot zijn domein. Die begon aan het voorplein van zijn kasteel en liep over een heuveltje met een triomfboog.

Toen de congregatie van de Dames van het Heilig Hart eigenaar werd van het domein, haastten de zusters zich om dit symbool van aardse waarden te slopen en te vervangen door een kapelletje met kruisbeeld.

De gemeente Jette kocht het ‘Bos van het Heilig Hart’ terug in 1952 omdat de congregatie niet langer voldoende middelen had om het te onderhouden.

Het werd herdoopt tot ‘Bos van Dielegem’ en werd in 1977 geïntegreerd in het groots project voor een gewestpark met het Laarbeekbos, het Poelbos, de vijvers van Jette en Ganshoren en een nieuw aan te leggen park, het toekomstige Koning Boudewijnpark.

Patrimonium

Monumenten

Het kruisbeeld

Op een heuveltje met essen staat een kapelletje met een kruisbeeld er bovenop dat eraan herinnert dat dit gebied ooit eigendom was van de congregatie van de Dames van het Heilig Hart.

De Leo XIII-bron

In 1843 bracht Mgr. Pecci, als jonge apostolische nuntius in Brussel, een bezoek aan de congregatie van de Dames van het Heilig Hart. Hij maakte een wandeling door het bos en dronk van de bron die niet ver van de ingang aan de hoek van de Abdij van Dielegemstraat en Liebrechtlaan ontspringt.

Vijfendertig jaar later werd de nuntius paus onder de naam Leo XIII. Als herinnering aan zijn bezoek gaven de zusters de naam van de beroemde kerkvoogd aan de bron. Om veiligheidsredenen is de bron nu afgesloten, maar ze stroomt nog altijd en het water vloeit onder het beton door.

Praktische informatie

Openingsuren

Toegankelijk voor het publiek

Als open ruimte is de site altijd toegankelijk voor het publiek, behalve bij sterke wind.

Regelmatige aanwezigheid van boswachters en opzichters.

Het bos valt onder het boswetboek. Enkel voetgangers en fietsers mogen zich in het bos verplaatsen en alleen op de daarvoor bestemde paden. Honden mogen loslopen mits ze door hun begeleiders altijd onder controle kunnen gehouden worden.

Een vraag of een probleem?

Ingangen

De ingangen tot het Dielegembos in Jette liggen aan de Heymboschlaan, de Bonaventurestraat en de hoek van de Hendrik Liebrechtlaan met de Abdij van Dielegemstraat.

Openbaar vervoer

BUS: 88 (halte(s) : Crocq, Kinderziekenhuis) - 13 (halte(s) : Bonaventure, Dielegem) - 14 (halte(s) : Bonaventure, Crocq) - 53 (halte(s) : Bonaventure, Crocq, Dielegem) - 84 (halte(s) : Bonaventure)

Andere groene ruimten in de buurt