Het Dielegembos vormt samen met het Laarbeekbos, het Poelbos, een deel van het Koning Boudewijnpark en de vijvers van Jette en Ganshoren een speciale beschermingszone ‘Natura 2000’.
Het is een merkwaardige woudzone van meer dan 50 hectare aan de noordwestelijke rand van Brussel.
De site bestaat uit vochtige gebieden, een heuvel met een oud kruisbeeld en verschillende wandelpaden.
Aan de rand van het bos dienen twee grote sierweiden als speelruimte voor kinderen en in de eerste plaats voor de jeugdbewegingen.
Openingsuren
Toegankelijk voor het publiek
Het bos is altijd toegankelijk.
Boswachters van Leefmilieu Brussel komen overdag regelmatig langs.
Informatie ter plaatse
Hebt u een vraag? Wilt u een probleem signaleren? Spreek dan een van de boswachters aan.
In noodgevallen: de dienst voor bostoezicht op 0497/59 94 37 of Leefmilieu Brussel: 02/775 75 75, info@leefmilieu.brussels of de politie van Jette op 02/412 68 06.
Ingangen
De ingangen tot het Dielegembos in Jette liggen aan de Heymboschlaan, de Bonaventurestraat en de hoek van de Hendrik Liebrechtlaan met de Abdij van Dielegemstraat.
BUS: 88 (halte(s) : Crocq, Kinderziekenhuis) - 13 (halte(s) : Bonaventure, Dielegem) - 14 (halte(s) : Bonaventure, Crocq) - 53 (halte(s) : Bonaventure, Crocq, Dielegem) - 84 (halte(s) : Bonaventure)
De buurt van het Dielegembos werd al heel vroeg in de geschiedenis bewoond. Daarvan getuigen de neolithische en romeinse resten die tijdens diverse campagnes werden opgegraven.
Het oudste Brusselse klooster lag hier, eerst meer naar het oosten in een landbouwgebied. In de twaalfde eeuw verhuisden de monniken naar de heuvel van de ‘mons diligemsis’, een totaal onbewoond gebied waarvan ze de naam overnamen.
De abdij van Dielegem behoorde tot de orde van de premonstratenzers (norbertijnen) en kreeg de bescherming van de hertog van Lotharingen. Dankzij de hertog genoot het van de gulheid van verschillende machtige heren. Het resultaat? De abdij werd rijk, breidde haar territorium uit, bouwde een hoge omheining en omringde zich met boerderijen, weilanden, moestuinen, visvijvers, een molen en steengroeven.
De ondergrond van de Dielegemse heuvel bestaat immers uit lagen gemakkelijk ontginbare kalksteen. De abdij gebruikte die in de eerste plaats voor de eigen gebouwen, maar ontdekte dat het ook een aanzienlijke bron van inkomsten was. De kalksteen werd vervoerd naar een aantal werven in Brussel, zoals de stadswallen, het Koudenbergpaleis, en de Sint-Michielskathedraal, maar ook naar Mechelen.
Toen de steenlagen in de achttiende eeuw volledig ontgonnen waren, verdwenen de steengroeven. Uitgegraven, omgewoeld en met hier en daar nog steenresten, was het terrein niet geschikt voor landbouw. Om er toch nog winst uit te halen, beslisten de monniken om er bomen te planten, zoals dat ook gebeurde met de voormalige steengroeven van Laarbeek en Poelbos.
De abdij van Dielegem overleefde de Franse Revolutie niet. De gebouwen werden nagenoeg volledig verwoest, met uitzondering van het paleis van de abt. Dat gebruikt de gemeente Jette nu als museum en voor recepties.
De gronden zelf werden verkocht, net zoals de bossen (die in die periode de namen Elsenbos en Heymbos droegen). Nicolas Bonaventure, burgemeester van Jette en baron onder Napoleon, was een van de eigenaars. Hij maakte van de brede hoofdweg van het bos, die nu nog herkenbaar is, de belangrijkste toegangsweg tot zijn domein. Die begon aan het voorplein van zijn kasteel en liep over een heuveltje met een triomfboog.
Toen de congregatie van de Dames van het Heilig Hart eigenaar werd van het domein, haastten de zusters zich om dit symbool van aardse waarden te slopen en te vervangen door een kapelletje met kruisbeeld.
De gemeente Jette kocht het ‘Bos van het Heilig Hart’ terug in 1952 omdat de congregatie niet langer voldoende middelen had om het te onderhouden.
Het werd herdoopt tot ‘Bos van Dielegem’ en werd in 1977 geïntegreerd in het groots project voor een gewestpark met het Laarbeekbos, het Poelbos, de vijvers van Jette en Ganshoren en een nieuw aan te leggen park, het toekomstige Koning Boudewijnpark.
Monumenten
Het kruisbeeld
Op een heuveltje met essen staat een kapelletje met een kruisbeeld er bovenop dat eraan herinnert dat dit gebied ooit eigendom was van de congregatie van de Dames van het Heilig Hart.
De Leo XIII-bron
In 1843 bracht Mgr. Pecci, als jonge apostolische nuntius in Brussel, een bezoek aan de congregatie van de Dames van het Heilig Hart. Hij maakte een wandeling door het bos en dronk van de bron die niet ver van de ingang aan de hoek van de Abdij van Dielegemstraat en Liebrechtlaan ontspringt.
Vijfendertig jaar later werd de nuntius paus onder de naam Leo XIII. Als herinnering aan zijn bezoek gaven de zusters de naam van de beroemde kerkvoogd aan de bron. Om veiligheidsredenen is de bron nu afgesloten, maar ze stroomt nog altijd en het water vloeit onder het beton door.
