Jubelpark

Een ‘Central Park’ in wording
Brussel-Stad Etterbeek
regionale groene ruimte
koele zone

Over deze groene ruimte

Het Jubelpark is een uitgebreid geheel van tuinen, bezaaid met monumenten en musea. De Triomfboog overheerst het park met zijn drie booggewelven en heeft voor Brussel een symbolische waarde. Het hele park is uitgevoerd in ‘Schone Kunsten’-stijl.

In 1880, voor de vijftigste verjaardag van België, werden alleen de twee zijgebouwen, de sokkel van de zuilengalerij en de triomfboog gebouwd. De aanplanting van de bomen dateert van 1888.

Het Jubelpark is een park in klassieke ‘Franse’ stijl. Het werd ontworpen als een grote rechthoek die geometrisch wordt doorsneden door mooie bomenrijen. De brede lanen omlijsten rechthoekige grasperken, die afgeboord zijn met gesnoeide laurierhagen of versierd met bloemperken en beeldhouwwerken.

Voorbij de musea vormt het park een driehoek rond een groot waterbekken met verschillende fonteinen. Het rechtse deel van het park richt zich op het sociale leven. Het linkse deel leent zich meer tot wandelen en ontspannen, met zitbanken, opgebonden lindebomen en groene ruimten.

Een vijftiental bomen van het Jubelpark kreeg een plaatsje in de lijst van de opmerkelijke bomen van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Sinds 2005 zijn er restauratiewerken aan de gang in het Jubelpark. Het programma wil het Jubelpark laten uitgroeien tot een Brussels ‘Central Park’: een kwaliteitsvolle groene ruimte met tal van mogelijkheden midden in de Europese wijk.

Praktische informatie

Openingsuren

Het park is elke dag toegankelijk voor het publiek volgens onderstaand schema:

  • van 01 november tot 28 februari, van 07h00 tot 19h00,
  • van 01 maart tot 30 april, van 06h00 tot 21h00,
  • van 01 mei tot 31 augustus, van 06h00 tot 22h00,
  • van 01 september tot 31 oktober, van 07h00 tot 20h00.

Regelmatige aanwezigheid van parkwachten.

Een vraag of een probleem?

  • Neem tijdens bewakingsuren contact op met de parkwachters.
  • Tijdens de kantooruren, Leefmilieu Brussel : 02 775 75 75 of info@leefmilieu.brussels
  • In noodgevallen, de Politiezone Montgomery : 02 788 53 43.
  • Voor de organisatie van evenementen in het park vind meer info hier

Er geraken 

De ingangen tot het park liggen aan de Blijde-Inkomstlaan, de Kortenberglaan, de Renaissancelaan, de Ijzerlaan, de Galliërslaan, de Nerviërslaan en de Oudergemlaan. Het park ligt op het grondgebied van de gemeenten Brussel en Etterbeek.

Openbaar vervoer

BUS: 80 (halte(s) : Galliërs, Merode) - 205, 63, 79 (halte(s) : Michelangelo) - 206 (halte(s) : Breydel, Froissart, Galliërs, Merode, Nerviërs, Schuman) - 21 (halte(s) : Froissart, Michelangelo) - 27 (halte(s) : Galliërs, Merode, Nerviërs) - 36 (halte(s) : Froissart, Nerviërs, Schuman) - 60 (halte(s) : Froissart) - 61 (halte(s) : Merode, Ridderschap)
METRO: 1, 5 (halte(s) : Merode)
TRAM: 81 (halte(s) : Merode, St-Pietersplein)

Inrichtingen

  • Toegang voor personen met een beperkte mobiliteit
  • Horeca
  • Sportfaciliteiten
  • Fontein met drinkbaar water
  • Speelplein
  • Picknicktafel
  • Zone 'honden zonder leiband'

Ten zuidwesten van het park ligt een kleine speeltuin voor kinderen van 3 tot 7 jaar met de volgende modules: een grote zandbak, een boot, een touwpiramide, een glijbaan en een schommel. Op een steenworp afstand vindt u ook een klimblok, fitnesstoestellen, een multisportterrein voor 8- tot 12-jarigen met doelen, basketbalborden met grondmarkeringen voor tennis en volleybal.

Banken, vuilnisbakken en een waterfontein zijn overal op het terrein beschikbaar voor het comfort van de gebruikers.

Ook zijn er 4 losloopgebieden aanwezig.

Natuur

Buiten de nette rijen staan enkele los aangeplante oude eiken en esdoorns die in alle rust konden doorgroeien. Het zijn nu prachtige bomen.

Een vijftiental bomen van het Jubelpark kreeg een plaatsje in de lijst van merkwaardige bomen van het Brussels Gewest. Daarbij zijn enkele tamme kastanjelaars (Aesculus hippocastanum), valse acacia’s (Robinia pseudoacacia), een zilveresdoorn (Acer saccharinum) en een hartbladige els (Alnus cordata).

Fauna

heggenmus
boomblauwtje
grote gele kwikstaart
buizerd
wilde eend
mandarijneend
kauw
zwarte kraai
sperwer
spreeuw
boomvalk
slechtvalk
zwartkop
grasmus
gaai
zilvermeeuw
grote groene sabelsprinkhaan
boomkruiper
koperwiek
zanglijster
blauwe reiger
boerenzwaluw
merel
staartmees
koolmees
huismus
nijlgans
dagpauwoog
halsbandparkiet
kleine vos
grote bonte specht
groene specht
ekster
houtduif
vink
gewone dwergvleermuis
fitis
tjiftjaf
vuurgoudhaan
goudhaan
roodborst
zwarte roodstaart
boomklever
turkse tortel
winterkoning
groenling
atalanta

Flora

madeliefje

Geschiedenis

Aan de oorsprong van dit park ligt de wil van de Belgische Staat en van de Stad Brussel om de vijftigste verjaardag van België met de nodige luister te vieren. Maar het is meer dan dat. Vóór de aanleg werd het Linthout-plateau alleen gebruikt als militaire oefenterrein. Maar het laat ook toe de stad in noordoostelijke richting uit te breiden en er nieuwe wijken in te richten. Een idee die Koning Leopold II met veel geestdrift steunt.

Architect Gédéon Bordiau krijgt de opdracht toegewezen, na een wedstrijd voor het beste ontwerp. Hij wil het oefenterrein omvormen tot een park (aanvankelijk eerder klein) met een tentoonstellingshal die zich inspireert op het museum van South Kensington in Londen. In een halve cirkel plant hij twee vleugels met een monumentale zuilenrij als verbindingsstuk. De innovatie van Bordiau bestaat erin dat hij centraal in zijn compositie een triomfboog met drie booggewelven tekent.

Vóór de grote “Nationale tentoonstelling van producten van de Belgische kunst en nijverheid” van 1880 – een sluitstuk van de jubileumfeesten – werden alleen de twee zijgebouwen, de sokkel van de zuilengalerij en de triomfboog gebouwd. Er werd wel beslist om het park uit te breiden met aanpalende gronden. Een jaar eerder hadden de Staat en de Stad Brussel de taken verdeeld: de eerste zou de gebouwen afwerken (een klus die nog dertig jaar duurde), de tweede instantie zou het park aanleggen volgens de grote lijnen die Bordiau had uitgetekend.

De aanplanting van de bomen gebeurde in 1888. Er werden al volwassen kastanjelaars, iepen, esdoorns, linden en acacia’s aangeplant. Die werden weggehaald uit het voormalige kerkhof van de Leopoldwijk, het Terkamerenbos en het Zoniënwoud.

Vele decennia lang vonden er in het Jubelpark tentoonstellingen en patriottische evenementen plaats. Tot op het ogenblik dat de verstedelijking van de omgeving de toegang bemoeilijkte en de overheid uitkeek naar een andere plaats voor beurzen: dat werd het Heizelterrein dat in 1935 officieel werd geopend.

Sinds 1974 loopt de Wetstraattunnel over de hele lengte onder het park en kom er zelfs op een bepaalde plaats bovengronds.

Momenteel maakt het park het voorwerp uit van een globaal restauratieprogramma dat verschillende jaren zal duren en dat gefinancierd wordt door Beliris, het samenwerkingsakkoord tussen de Federale Staat en het Brussels Hoofstedelijk Gewest.

Patrimonium

Monumenten

Het Jubelparkpaleis en zijn booggewelven

Het Jubelparkpaleis (een ontwerp van Gédéon Bordiau) wou een uitstalraam zijn van de technologische kennis van zaken aan het einde van de negentiende eeuw, door zijn combinatie van steen, glas en staal en de toevoeging van indrukwekkend grote hallen met een metalen geraamte. De arcade van 45 meter hoogte met drie bogen die de twee vleugels verbindt, werd gefinancierd door Leopold II en uitgevoerd door Charles Girault. Bovenop prijkt een vierspan, gebeeldhouwd door Jules Lagae en Thomas Vinçotte. Het stelt Brabant voor die de nationale vlag hijst.

De grote moskee van Brussel

Oorspronkelijk werd dit gebouw opgericht om er de 114 m van het ‘Panorama van Cairo’ in onder te brengen, dat Emile Wauters schilderde voor de Wereldtentoonstelling van Brussel in 1827. Toen het schilderij veertig jaar later werd geschonken aan de Arabische koning Fayçal, werd het gebouw omgevormd tot moskee, en islamitisch en cultureel centrum.

Het paviljoen van de menselijke passies

Het is het eerste monument dat Victor Horta, een van de belangrijkste Belgische architecten, ontwierp. Het is een kleine klassieke tempel en biedt onderdak aan de ‘Menselijke Passies’, een beeldhouwwerk van de Antwerpenaar Jef Lambeaux (1852-1908).

De Toren van Doornik

De architect Henri Beyaert bouwde deze middeleeuwse kopie aan het einde van de negentiende eeuw om de architectonische mogelijkheden van de Doornikse steen aan te tonen.

Beeldhouwwerken

De Belgische pioniers in Congo (1921)

Thomas Vinçotte. Aandenken aan de Belgen die de dood vonden in de kolonie.

Gedenkteken voor generaal Albert Thys

 pionier van de Belgische realisaties in Congo (1926) – Frans Huygelen.

Buste van Robert Schuman

een van de grondleggers van de Europese samenwerking (1987) – Nat Neujean.

Allegorie van de vier seizoenen

Als versiering voor de zuilen aan de ingang van het park geven vier stenen beeldhouwwerken van naakte vrouwen vorm aan de vier seizoenen:

  • De lente (1958) – Henri Puvrez.
  • De zomer (1958) – Jean Canneel.
  • De herfst (1950) – Gustave Fontaine.
  • De winter (1958) – Oscar Jespers.

De buldog van Ulm, ook genoemd ‘de groene hond’ (1896) – Jean-Baptiste Van Heffen. De Belgische Staat gaf opdracht voor dit werk naar aanleiding van de 75ste verjaardag van België. Het stond eerst aan de ingang van het Woluwepark.

De stedenbouwers (1893) – Charles-Pierre Van der Stappen. Dit brons stelt twee steenbakkers voor tijdens hun middagpauze.

De maaier (1893) – Constantijn Meunier.

Samson die de vossen loslaat in de Filistijnse weiden (1878) – Jean-Baptiste Van Heffen.

Trois c’est la foule III (1965-1966) – Olivier Strebelle. Deze evocatie van de film van Groucho Marx werd besteld door de Commissie van Kunsten en Wetenschappen voor de gebouwen van het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium.

Eerbetoon aan piloten die sneuvelden tijdens een missie (2000) – Claude Rahir.

Musea

De Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis (KMGH) zijn het grootste museum in België met 650.000 stukken uit de geschiedenis van de mensheid en de beschaving. Het museum is opgedeeld in vier afdelingen: oudheid, nationale archeologie, niet-Europese beschavingen en decoratieve kunst.

In de KMGH is er ook een Blindenmuseum dat aan visueel gehandicapten een aangepaste kennismaking (via de tastzin) met het patrimonium biedt.

Het Vormgietatelier maakt deel uit van de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis en bewaart 4000 authentieke gietvormen van kunstwerken. De gietvormen worden vandaag nog altijd gebruikt. Bezoekers kunnen het atelier bezoeken en de gietvormen aankopen.

Het Koninklijk Museum van het Leger en de Krijgsgeschiedenis exposeert middeleeuwse wapenuitrusting, vuurwapens, blanke wapens, uniformen, medailles, beeldhouwwerken en schilderijen die een beeld schetsen van de militaire geschiedenissen en op die manier ook van de geschiedenis van onze gewesten. Het museum heeft een afdeling Luchtvaart en Ruimtevaart (legervliegtuigen), en Pantservoertuigen.

Autoworld nodigt u uit op een wandeling door de geschiedenis van auto en tweewielers en heeft verschillende uitzonderlijke collecties.

Het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium wijdt zich aan de studie en conservatie van artistieke en culturele schatten van het land. De bibliotheek is open voor het publiek.

Nieuws & evenementen

Praktische informatie

Openingsuren

Het park is elke dag toegankelijk voor het publiek volgens onderstaand schema:

  • van 01 november tot 28 februari, van 07h00 tot 19h00,
  • van 01 maart tot 30 april, van 06h00 tot 21h00,
  • van 01 mei tot 31 augustus, van 06h00 tot 22h00,
  • van 01 september tot 31 oktober, van 07h00 tot 20h00.

Regelmatige aanwezigheid van parkwachten.

Een vraag of een probleem?

  • Neem tijdens bewakingsuren contact op met de parkwachters.
  • Tijdens de kantooruren, Leefmilieu Brussel : 02 775 75 75 of info@leefmilieu.brussels
  • In noodgevallen, de Politiezone Montgomery : 02 788 53 43.
  • Voor de organisatie van evenementen in het park vind meer info hier

Er geraken 

De ingangen tot het park liggen aan de Blijde-Inkomstlaan, de Kortenberglaan, de Renaissancelaan, de Ijzerlaan, de Galliërslaan, de Nerviërslaan en de Oudergemlaan. Het park ligt op het grondgebied van de gemeenten Brussel en Etterbeek.

Openbaar vervoer

BUS: 80 (halte(s) : Galliërs, Merode) - 205, 63, 79 (halte(s) : Michelangelo) - 206 (halte(s) : Breydel, Froissart, Galliërs, Merode, Nerviërs, Schuman) - 21 (halte(s) : Froissart, Michelangelo) - 27 (halte(s) : Galliërs, Merode, Nerviërs) - 36 (halte(s) : Froissart, Nerviërs, Schuman) - 60 (halte(s) : Froissart) - 61 (halte(s) : Merode, Ridderschap)
METRO: 1, 5 (halte(s) : Merode)
TRAM: 81 (halte(s) : Merode, St-Pietersplein)

Andere groene ruimten in de buurt