Tuin van het Chinees Paviljoen

• Speelplein

In 1900 bezoekt Leopold II de Wereldtentoonstelling in Parijs. Hij raakt er in de ban van het ‘Panorama du Tour du Monde’ dat een reeks bouwwerken uit de vier hoeken van de wereld. Hij keert terug naar Laken met de ambitie om ook daar een openluchtmuseum te bouwen rond een aantal ‘exotisch’ ogende paviljoenen, de wetenschap en kunst uit verre landen in de schijnwerper plaatsen.

Zijn fascinatie voor het Verre Oosten bepaalt zijn keuze voor de eerste twee (en uiteindelijk de enige) projecten van de promenade die hij voor ogen heeft: het Chinees Paviljoen en de Japanse Toren.

De constructie in Laken van de twee gebouwen met Aziatische inspiratie was niet echt uitzonderlijk. In het nabijgelegen park van het oorspronkelijke kasteel van Laken had architect Montoyer voor de Oostenrijkse aartshertogen al eens een Chinese pagode of toren van tien meter hoog opgericht maar die werd in 1803 tijdens de Franse bezetting verwoest.

De koning wil van het Chinees Paviljoen een luxerestaurant maken om de Brusselse bourgeoisie naar de wijk te lokken. Hij plant ook een tuin in dezelfde sfeer als het bouwwerk: exotisch.

De koning mocht de afwerking van het Paviljoen niet meer meemaken: hij overleed zes maanden voor het einde van de werken.
Bij gebrek aan een koper kwam er nooit een restaurant.

Het gebouw werd eigendom van de staat die er geen bestemming aan gaf. Het werd net als de tuin opengesteld voor bezoekers tot het een van de tentoonstellingsruimten werd van de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis.

 

Monumenten

Het Chinees Paviljoen

Het Chinees Paviljoen werd gebouwd tussen 1903 en 1910 volgens de plannen van architect Alexandre Marcel. Het koppelt een authentieke Chinese stijl (de gevel uit polychroom houtwerk, bepaalde elementen van de binnenhuisinrichting en de kleine kiosk in de tuin werden in Sjanghai gemaakt) aan een westerse benadering van dit architectuurtype door Franse decorateurs op de werf zelf.

De zalen van het Paviljoen zijn heel rijkelijk versierd, vooral de muren, met Chinese motieven en fabelachtige dieren.

Met de hulp van het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium realiseerde de Regie der Gebouwen eind vorige eeuw een volledige renovatie.

Het Koetshuis

Dit gebouw aan de achterkant van het paviljoen dateert uit 1907. Het moest oorspronkelijk dienen als paardenstal en garage voor de koetsen van de klanten die het restaurant van het Chinees Paviljoen zouden bezoeken.

Omdat dit project in het water viel, werd het gebouw nooit opengesteld voor het publiek.

In 1990 zorgde de Regie voor Gebouwen, met het akkoord van de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis, voor de renovatie. Er kwam een nieuw museum.

Musea

Sinds 1921 beheren de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis (KMKG) het Chinees Paviljoen. Ze stellen er een indrukwekkende verzameling Chinees porselein uit de zeventiende en achttiende eeuw tentoon.
Het gaat om exportporselein bestemd voor de Europese markt, dat werd vervoerd door de Indische Compagnie.

In maart 2006 openden de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis het Museum voor Japanse kunst in het Koetshuis, het bijgebouw van het Chinees Paviljoen.

Het bevat voorbeelden van Japanse kunst: metaal, textiel, keramiek, beeldhouwwerk, houtsnijkunst, schilderkunst en lakwerk. De tentoongestelde werken van de collecties van de KMKG dateren hoofdzakelijk uit het Edo-tijdperk (1600-1868).