Tuinen van de Abdij van Terkameren

Terrassen die de helling van het terrein volgen
Elsene
regionale groene ruimte koele zone

Over deze groene ruimte

In de buurt van het Flageyplein en pal tegenover de Louiza- en Emile De Motlaan volgen de Tuinen van de Abdij van Terkameren de glooiingen van het terrein. Het ene deel is als park aangelegd, het andere werd voorzien van klassieke terrassen.

De Abdij van Terkameren werd in de dertiende eeuw gesticht door een Brusselse Benedictijnse kloosterzuster die de strengere regel van de heilige Bernardus wou volgen.

De Franse tuinen van de abdij dateren van het begin van de 18de eeuw.

Het decor van de Abdij van Terkameren omvat twee soorten tuinen: in het zuiden en oosten (langs de Duraylaan) ligt een tuin met bomen en een waterpartij, de ‘broedplaats", die gevoed wordt door de Maalbeekbron. Het westelijke deel van de tuin is aangelegd in terrassen die de helling van het terrein volgen. Een monumentale trap geeft er toegang toe.

De Tuinen van de Abdij van Terkameren vormen vandaag het kader, waarin de Nationale Hogeschool voor Visuele Kunsten. 

Praktische informatie

Openingsuren

Het park is elke dag toegankelijk voor het publiek volgens onderstaand schema:

  • du 01 november au 28 februari, de 07h00 à 19h00,
  • du 01 maart au 30 april, de 06h00 à 21h00,
  • du 01 mei au 31 augustus, de 06h00 à 22h00,
  • du 01 september au 31 oktober, de 07h00 à 20h00.

Regelmatige aanwezigheid van parkwachten.

Een vraag of een probleem?

Er geraken 

De tuinen liggen op het grondgebied van de gemeenten Brussel en Elsene. De ingangen liggen aan 

Openbaar vervoer

BUS: 209, 71 (halte(s) : Buyl, Géo Bernier)
TRAM: 93 (halte(s) : Abdij, Legrand) - 8 (halte(s) : Abdij, Buyl, Legrand, Ter Kameren-Ster) - 7 (halte(s) : Buyl, Ter Kameren-Ster)

Inrichtingen

  • Toegang voor personen met een beperkte mobiliteit
  • Picknicktafel

Het park is verlicht. Behalve zitbanken en vuilnisbakken heeft het park geen specifieke voorzieningen.

Natuur

De tuinen van de abdij van Terkameren tellen enkele prachtige bomen (vooral op het grasperk aan de ingang). Daarbij hoort een plataan met esdoornbladen die een omtrek heeft van 327 cm.

De inplanting kastanjelaars in kandelaarvorm is uniek in Brussel en maakt een bezoek de moeite waard. Vooral omdat de helling van het terrein het perspectief dat ze tekenen, nog versterkt.

Veel taxussen, gesnoeid in de vorm van een kubus of een kegel, omlijsten de tuinen en zorgen voor een verfrissend decor.

Fauna

heggenmus
lantaarntje
boomblauwtje
buizerd
putter
zwarte kraai
sperwer
spreeuw
slechtvalk
zwartkop
gaai
boomkruiper
koperwiek
zanglijster
merel
staartmees
koolmees
nijlgans
halsbandparkiet
grote bonte specht
groene specht
ekster
groot koolwitje
houtduif
vink
keep
gewone dwergvleermuis
fitis
tjiftjaf
vuurgoudhaan
goudhaan
roodborst
zwarte roodstaart
laatvlieger
boomklever
bergeend
turkse tortel
winterkoning

Geschiedenis

De abdij van Terkameren werd in de dertiende eeuw gesticht door een Brusselse Benedictijnse kloosterzuster die de strenge regel van de heilige Bernardus wou volgen. Van de Brabantse hertog, Hendrik I, kreeg zij een terrein dat beantwoordde aan de noden voor een cisterciënzerklooster: op een afstand van de grote wegen, dicht bij een bos (het Zoniënwoud) en in de buurt van een waterbron (de Maalbeekbron).

De abdij bood onderdak aan adellijke vrouwen en groeide heel snel, dankzij verschillende donaties. Zo omvatte ze na een tijd ook de huidige vijvers van Elsene, waar de zusters vis kweekten. Het enige gebouw uit de middeleeuwse tijd dat nog gedeeltelijk overeind staat, is de gotische kerk (1362). De abdij kende immers een donkere periode bij de overgang van zestiende naar zeventiende eeuw: ze werd geplunderd en een deel ging in de vlammen op.

De gebouwen in klassieke Franse stijl die we vandaag kennen, en ook de terrassentuin zijn het resultaat van renovaties en heropbouwwerken in de achttiende eeuw, die de abdij in zijn vroegere luister wilden herstellen. Dat duurde niet lang. De Franse revolutie en de vervolging van de religieuze orden verplichtten de slotzusters om de plek in 1796 te verlaten.

De gebouwen werden te koop gesteld. Ze werden achtereenvolgens gebruikt als katoenfabriek, boerderij, tehuis voor bedelaars en militaire school. Het resultaat was een complete achteruitgang van het complex. Daar kwam nog bij dat tussen 1850 en 1910 de buurt geleidelijk aan verstedelijkte waardoor de abdij en haar tuinen helemaal door het stedelijk weefsel werden ingesloten.

Tussen 1920 en 1940 werden de kerk, het klooster, de tuinen, de Sint-Bonifaciuskapel en de muur van de voormalige refter gerestaureerd. Sindsdien gebeurden er nog andere renovaties en verbouwingen.

Patrimonium

Monumenten

  • De gotische kerk van de abdij (1362).
  • De abdijgebouwen
  • het abdijpaleis (1760), het klooster (herbouwd tussen 1932 en 1934), het abdissenkwartier, de inkomhal, de gemeenschappelijke ruimten (1740), de abdijkerk,
  • De Sint-Bonifaciuskapel.
  • De monumentale trap naar de terrassen.

Beeldhouwwerken

Op het vierde terras staat een beeldhouwwerk van Pieter-Jan Braecke dat hulde brengt aan de schrijver Charles Lemonnier, en vooral aan zijn roman ‘Un Mâle’ (1922).

Vlak bij de Maalbeekbron ligt een gendenksteen met erop een medaillon van René Cliquet ter ere van schilder Louis Clesse (1889-1961).

Op de muur van het gebouw naast de eendenpoel, staat een herdenkingsplaat met medaillon voor de Brusselse schilder Henri Logelain (1889-1968) van de hand van René Cliquet.

Bij de ingang van de abdij aan het Rode-Kruisplein staat een gedenkteken (1938) voor luitenant-generaal Dossain de Saint Georges, een held uit de Eerste Wereldoorlog. De buste is van Eugène de Bremaeker en het bas-reliëf, met een afbeelding van de strijd van de heilige Joris en de terugtrekking uit Antwerpen is, van de hand van Etienne Berchmans en Ludovic Hoffman.

Nieuws & evenementen

Praktische informatie

Openingsuren

Het park is elke dag toegankelijk voor het publiek volgens onderstaand schema:

  • du 01 november au 28 februari, de 07h00 à 19h00,
  • du 01 maart au 30 april, de 06h00 à 21h00,
  • du 01 mei au 31 augustus, de 06h00 à 22h00,
  • du 01 september au 31 oktober, de 07h00 à 20h00.

Regelmatige aanwezigheid van parkwachten.

Een vraag of een probleem?

Er geraken 

De tuinen liggen op het grondgebied van de gemeenten Brussel en Elsene. De ingangen liggen aan 

Openbaar vervoer

BUS: 209, 71 (halte(s) : Buyl, Géo Bernier)
TRAM: 93 (halte(s) : Abdij, Legrand) - 8 (halte(s) : Abdij, Buyl, Legrand, Ter Kameren-Ster) - 7 (halte(s) : Buyl, Ter Kameren-Ster)

Andere groene ruimten in de buurt